تحلیلی بر ضرورت و امتناع مدینه نزد فارابی

author

Abstract:

تحلیل فلسفی اندیشه‌های فارابی نشان می‌دهد که مباحث او در خصوص نسبت انسان فاضل و مدینه فاضله نهایتاً‌ راه به دو سر طیف بی‌وطنی (انزوا) و جهان‌وطن‌گرایی (آوارگی) می‌برد: از یک سو انسان فاضل در مدینه محقق می‌شود و از سوی دیگر مدینه غیرفاضله، امکان فضلیت‌مندی انسان را منتفی می‌کند و انسان فاضل به بیرون از مدینه سوق داده می‌شود. از این نظر مدینه امری ممتنع است چون سازندگان مدینه یعنی انسان‌های فاضل یارای ساخت مدینه خود را ندارند. از سوی دیگر، او ذیل بررسی انواع مدینه‌های غیرفاضله به ضرورت مدینه می‌پردازد. او در بحث از معموره فاضله گذر از مدینه‌گرایی به جهان‌وطن‌گرایی را تجویز می‌کند. معموره، اجتماع بزرگ همه جماعت‌های بشری در سراسر زمین است که با ریاست واحد، بر اساس اعمال فضیلت‌مندانه هدایت می‌شود. گویی معموره فقط می‌تواند در قالب فاضله تصور شود که آن نیز در حد یک آرمان باقی می‌ماند. در میانه بحث از مدینه‌های غیرفاضله از یک سو و مدینه و معموره فاضله از سوی دیگر، و با نظر به عدم تحقق عینی مدینه و معموره فاضله، او به نفی مدینه و اثبات کرانه‌های مدینه نظر می‌دهد؛ در اینجا به جای مدینه فاضله، فرد فاضل مد نظر قرار می‌گیرد. با این حال، او همچنان در بحث از مدینه‌های غیرفاضله، زندگی در اجتماع مدنی را به رسمیت می‌شناسد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دوستی مدنی و نوع مدینه نزد فارابی

دوستی مدنی از جمله مقولاتی است که در فلسفه سیاسی فارابی جایگاه خاصی دارد. پرسش پژوهش حاضر این است که چه رابطه ای میان دوستی مدنی و نوع مدینه در اندیشه فارابی وجود دارد؟ با توجه به این سؤال و با تحلیل محتوای فلسفی آثار فارابی، آشکار می شود که نزد او دوستی مدنی به مثابه امری است که اعضای جامعه را به هم تألیف می دهد. دوستی در مدینه، دوستی بر سر چیزی (امر محبوب) است؛ هرچند در مدینه فاضله، دوستی بر ...

full text

جایگاه منطق گزاره‌ای نزد فارابی و ابن‌سینا

در بخش نخست این مقاله، مفهوم «گزاره‌ای بودن» استدلال‌های منطقی مورد بررسی قرار می‌گیرد و با پذیرش معیار ارائه‌شده از سوی کریستوفر مارتین، «گزاره‌ای بودن» استدلال‌های منطقی، بر اساس اصل جانشینی در گزاره‌های مرکب توضیح داده می‌شود. در بخش دوم، دیدگاه کامران کریم الله در خصوص «ناگزاره‌ای بودن» مبحث شرطیات فارابی و «گزاره‌ای بودن» شرطیات ابن‌سینا به داوری گذاشته می‌شود و «ناگزاره‌ای بودن» آموزه‌های...

full text

مدینه فاضله افلاطون و فارابی

مدینه فاضله، یعنی جامعه ای که از هر جهت برتر و متفاوت از جوامع دیگر و دارای امتیازات و برجستگی های استثنایی که تمام خواسته و آرزوهای انسان در آن، تبلور یافته است. افلاطون چنین جامعه ای را در چهره 1) طبقاتی بودن آن؛ 2) اشتراکی بودن زنان و اموال در میان جنگجویان؛ 3) زعامت و رهبری فلاسفه، جستجو می کند. در این نظام قدرت سیاسی به یک قشر خاص اختصاص دارد و انتقال و جابجایی آن به طبقات دیگر جایز نیست. ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  155- 173

publication date 2017-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023